Việc hiểu rõ cách tính lương cơ bản công nhân là điều cần thiết không chỉ đối với người lao động mà còn với bộ phận nhân sự và kế toán trong doanh nghiệp. Bởi đây là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người lao động cũng như chi phí nhân sự của công ty. Trong bài viết dưới đây, Kế Toán Thái Phong sẽ tổng hợp các cách tính lương cơ bản công nhân phổ biến hiện nay, đồng thời cung cấp hướng dẫn chi tiết giúp bạn dễ dàng áp dụng trong thực tế.
Lương cơ bản công nhân là gì?
Lương cơ bản công nhân là khoản tiền lương được trả cho người lao động dựa trên thời gian làm việc và mức lương đã thỏa thuận trong hợp đồng. Đây là phần lương cố định, chưa bao gồm các khoản phụ cấp, thưởng hay làm thêm giờ. Việc hiểu rõ cách tính lương cơ bản công nhân sẽ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi của mình và doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc quản lý chi phí nhân sự.
Lương cơ bản là gì?
Các cách thức trả lương năm 2025
Để phù hợp với từng loại hình công việc và đặc điểm sản xuất, các doanh nghiệp hiện nay áp dụng nhiều hình thức trả lương khác nhau. Dưới đây là những hình thức phổ biến nhất:
Trả lương theo thời gian
Đây là cách trả lương dựa trên số giờ, ngày, tuần hoặc tháng mà người lao động đã làm việc. Đây là một trong những hình thức đơn giản và dễ tính nhất, thường dùng cho công việc hành chính hoặc có giờ giấc cố định.
Hiện nay, có hai cách tính lương cơ bản công nhân phổ biến khi áp dụng hình thức này:
Cách 1:
Lương tháng = (Lương + phụ cấp nếu có) / Số ngày công chuẩn trong tháng × Số ngày làm thực tế.
Hoặc:
Lương tháng = Lương thỏa thuận – (Lương / Ngày công chuẩn × Số ngày nghỉ không lương).
Cách 2:
Lương tháng = (Lương + phụ cấp nếu có) / 26 × Số ngày công thực tế.
Cách này lấy 26 làm số ngày công cố định trong tháng, vì trung bình mỗi tháng có khoảng 26 ngày làm việc. Tuy nhiên, mỗi tháng có số ngày khác nhau nên mức lương cuối cùng có thể dao động.
Ví dụ so sánh hai cách:
- Công nhân A có lương 8 triệu/tháng.
Tháng 4 có 26 ngày làm việc:
- Cách 1: 8.000.000 / 26 × 26 = 8.000.000 đồng
- Cách 2: cũng ra 8.000.000 đồng
- Tháng 3 có 27 ngày công thực tế: Cách 2: 8.000.000 / 26 × 27 = 8.307.692 đồng
- Tháng 2 có 24 ngày công: Cách 2: 8.000.000 / 26 × 24 = 7.384.615 đồng
Như vậy, mỗi doanh nghiệp có thể lựa chọn cách tính lương cơ bản công nhân phù hợp với đặc điểm sản xuất và chính sách nội bộ.
Trả lương theo từng tiêu chuẩn
Trả lương theo doanh thu
Hình thức này thường áp dụng cho nhân viên kinh doanh hoặc bán hàng. Lương được tính dựa trên kết quả đạt được, ví dụ như:
- Thưởng theo doanh số cá nhân
- Thưởng theo doanh số nhóm
- Thưởng thêm khi đạt mục tiêu về công nợ, mở rộng thị trường, v.v.
Hình thức này giúp khuyến khích người lao động chủ động và nỗ lực hơn trong công việc.
Trả lương khoán
Đây là hình thức trả lương theo khối lượng công việc đã hoàn thành, dựa trên hợp đồng giao khoán. Người lao động sẽ nhận được tiền công sau khi hoàn thành công việc đúng tiến độ và chất lượng.
Công thức:
Lương = Mức khoán × Tỷ lệ hoàn thành công việc (%)
Doanh nghiệp sẽ kiểm tra kết quả trước khi chi trả để đảm bảo chất lượng công việc đúng yêu cầu.
Trả lương theo sản phẩm
Hình thức này tính lương dựa trên số lượng sản phẩm người lao động làm ra. Càng làm nhiều, lương càng cao.
Công thức:
Lương = Số sản phẩm × Đơn giá cho mỗi sản phẩm
Hình thức này rất phù hợp với các nhà máy, xưởng sản xuất – nơi năng suất cá nhân quyết định mức thu nhập hàng tháng.
Trả lương công nhân theo sản phẩm
Cách tính lương cơ bản công nhân
Trong năm 2025, các doanh nghiệp có nhiều cách để trả lương cho công nhân, tùy vào tính chất công việc và thỏa thuận giữa hai bên. Hiểu đúng cách tính lương cơ bản công nhân sẽ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi của mình, còn doanh nghiệp thì dễ quản lý hơn.
Trả lương theo thời gian
Đây là cách tính phổ biến nhất. Người lao động được trả lương dựa trên thời gian làm việc thực tế trong tháng.
Cách tính: Lương tháng = (Lương cơ bản + phụ cấp nếu có) / Số ngày công chuẩn x Số ngày đi làm thực tế
Ví dụ: Lương cơ bản là 6 triệu/tháng. Tháng 4 có 22 ngày công chuẩn, công nhân đi làm 20 ngày thì:
→ Lương tháng = 6.000.000 / 22 x 20 = 5.454.545 đồng
Cách tính này rõ ràng, minh bạch và thường được dùng ở các công ty sản xuất, xí nghiệp.
Trả lương theo sản phẩm
Cách này dựa vào số lượng sản phẩm mà công nhân làm ra. Ai làm nhiều sẽ được lương cao hơn.
Cách tính: Lương = Số sản phẩm x Đơn giá mỗi sản phẩm
Ví dụ: Một công nhân làm ra 100 sản phẩm, mỗi sản phẩm được trả 15.000 đồng thì:
→ Lương = 100 x 15.000 = 1.500.000 đồng
Cách này khuyến khích tăng năng suất nhưng dễ gây áp lực nếu sản phẩm khó hoàn thành.
Trả lương khoán
Đây là hình thức giao việc theo khối lượng. Khi công nhân hoàn thành đúng chất lượng và thời gian, sẽ nhận đủ tiền công đã thỏa thuận.
Cách tính: Lương = Mức khoán x Tỷ lệ hoàn thành công việc
Ví dụ: Khoán làm một bức tường với giá 5 triệu, công nhân hoàn thành 90% thì:
→ Lương = 5.000.000 x 90% = 4.500.000 đồng
Phù hợp với công việc theo dự án hoặc theo công trình như xây dựng, lắp đặt máy móc.
Cách tính lương cơ bản công nhân
Trả lương làm thêm giờ
Nếu công nhân làm ngoài giờ, doanh nghiệp phải trả thêm theo quy định:
- Làm thêm ngày thường: ít nhất 150% lương
- Làm thêm ngày nghỉ: ít nhất 200% lương
- Làm thêm ngày lễ, Tết: ít nhất 300% lương, chưa kể lương ngày nghỉ có hưởng lương
- Làm ban đêm: thêm 30% lương ban ngày
- Làm thêm giờ vào ban đêm: thêm 20% nữa
Xem thêm: Cách tính bảo hiểm xã hội khi về hưu và các lưu ý quan trọng
Hàng nhập khẩu có chịu thuế GTGT không?
Trên đây là tổng hợp các cách tính lương cơ bản công nhân thường được áp dụng hiện nay kèm theo hướng dẫn cụ thể giúp bạn dễ dàng triển khai trong thực tế. Việc nắm vững phương pháp tính lương không chỉ đảm bảo quyền lợi cho công nhân mà còn góp phần nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong công tác quản lý nhân sự.
