Cách tính bảo hiểm xã hội khi về hưu và các lưu ý quan trọng là vấn đề được rất nhiều người lao động quan tâm, đặc biệt là những ai sắp đến tuổi nghỉ hưu. Việc nắm rõ cách tính lương hưu giúp bạn chủ động trong việc lên kế hoạch tài chính, đảm bảo quyền lợi và cuộc sống an nhàn sau khi rời khỏi công việc. Vậy công thức tính lương hưu theo bảo hiểm xã hội được áp dụng ra sao? Những điều kiện nào cần đáp ứng? Có những lưu ý gì để không mất quyền lợi? Tất cả sẽ được Kế Toán Thái Phong giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.
Bảo hiểm xã hội là gì?
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một chính sách an sinh quan trọng của Nhà nước nhằm bảo vệ thu nhập cho người lao động trong những giai đoạn khó khăn của cuộc sống. Cụ thể, khi người lao động bị ốm đau, tai nạn, thai sản, mất khả năng lao động, nghỉ hưu hay qua đời, bảo hiểm xã hội sẽ hỗ trợ một phần thu nhập để họ và gia đình có thể duy trì cuộc sống ổn định.
Người tham gia BHXH sẽ đóng một khoản tiền nhất định hàng tháng vào quỹ bảo hiểm xã hội. Quỹ này được Nhà nước quản lý chặt chẽ, công khai và minh bạch, nhằm đảm bảo nguồn kinh phí chi trả các chế độ cho người lao động đúng thời điểm và đúng đối tượng.
Bên cạnh việc hỗ trợ tài chính khi cần thiết, bảo hiểm xã hội còn là cơ sở để người lao động được hưởng các quyền lợi lâu dài như lương hưu, trợ cấp một lần hay chăm sóc y tế. Việc tham gia BHXH không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng, ổn định và nhân văn.
Thông tin chung về bảo hiểm xã hội và lương hưu
Bảo hiểm xã hội về hưu là gì?
Bảo hiểm xã hội về hưu là chế độ mà người lao động sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng khi đủ điều kiện về tuổi đời và thời gian tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định. Đây được xem là khoản thu nhập ổn định giúp người lao động đảm bảo cuộc sống khi không còn làm việc nữa.
Khi đang đi làm, người lao động sẽ trích một phần tiền lương hàng tháng để đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội. Khi đến tuổi nghỉ hưu, nếu đã đóng đủ số năm theo quy định (ví dụ như 20 năm trở lên), người đó sẽ được nhận lương hưu hàng tháng như một khoản hỗ trợ thường xuyên từ Nhà nước.
Tầm quan trọng của lương hưu
Những ai được hưởng lương hưu
Lương hưu là khoản tiền được chi trả hàng tháng cho người lao động khi họ nghỉ làm vì đã đến tuổi hoặc không còn đủ khả năng làm việc nữa. Khoản tiền này giúp đảm bảo cuộc sống ổn định sau khi nghỉ việc, và được áp dụng cho cả người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc lẫn bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Vậy, ai là những người đủ điều kiện để nhận lương hưu? Dưới đây là 6 nhóm đối tượng được hưởng theo quy định hiện hành:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng, dù là hợp đồng ngắn hạn hay dài hạn, nếu có tham gia bảo hiểm xã hội.
- Cán bộ, công chức, viên chức đang làm việc trong các cơ quan Nhà nước hoặc tổ chức chính trị – xã hội.
- Người quản lý doanh nghiệp hoặc hợp tác xã có nhận lương như giám đốc, thành viên hội đồng quản trị, ban giám đốc,…
- Quân nhân và công an nhân dân chuyên nghiệp, gồm sĩ quan, hạ sĩ quan, binh sĩ, và những người làm công tác cơ yếu được hưởng lương như quân nhân.
- Người hoạt động không chuyên trách tại xã, phường, thị trấn, như trưởng thôn, tổ trưởng dân phố,…
- Người Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên nếu tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và đáp ứng đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm.
Cách tính bảo hiểm xã hội khi về hưu
Việc hiểu rõ cách tính bảo hiểm xã hội khi về hưu giúp người lao động chủ động chuẩn bị cho cuộc sống an nhàn sau khi rời khỏi công việc. Tùy theo hình thức tham gia bảo hiểm (bắt buộc hoặc tự nguyện), cách tính lương hưu có những điểm khác nhau. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu theo quy định mới nhất từ năm 2025.
Đối với người lao động tham gia BHXH bắt buộc
Theo Luật BHXH 2024 (áp dụng từ 01/7/2025), mức lương hưu hàng tháng được tính theo công thức:
Lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ hưởng lương hưu x Mức bình quân tiền lương tháng đã đóng BHXH
- Nam giới: Đóng đủ 20 năm sẽ được hưởng 45%. Mỗi năm đóng thêm được cộng 2%, tối đa 75%.
- Nữ giới: Đóng đủ 15 năm được hưởng 45%, sau đó mỗi năm tăng 2%, tối đa 75%.
Nếu lao động nam đóng từ 15 đến dưới 20 năm, tỷ lệ hưởng là 40% và mỗi năm tăng thêm 1%. Trường hợp nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm sức khỏe, mỗi năm nghỉ sớm sẽ bị trừ 2% vào tỷ lệ lương hưu. Tuy nhiên, nếu nghỉ sớm dưới 1 năm thì mức trừ giảm còn 1%.
Cách tính bảo hiểm xã hội khi về hưu
Đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Công thức tính cũng tương tự: Lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ hưởng lương hưu x Mức bình quân thu nhập tháng đã đóng BHXH
- Nữ giới: Đóng đủ 15 năm được hưởng 45%. Mỗi năm thêm tính thêm 2%, tối đa 75%.
- Nam giới: Đóng đủ 20 năm được hưởng 45%. Mỗi năm đóng thêm được cộng 2%, tối đa 75%.
Nếu nam giới đóng từ 15 đến dưới 20 năm thì được hưởng 40%, và tăng 1% mỗi năm thêm.
Xem thêm: Tìm hiểu về cách tính lương bảo hiểm thất nghiệp
Báo cáo thuế GTGT theo thông tư 80
Việc hiểu rõ cách tính bảo hiểm xã hội khi về hưu không chỉ giúp bạn chủ động trong việc hoạch định tương lai tài chính mà còn đảm bảo không bỏ sót quyền lợi mà mình đáng được hưởng. Hãy luôn cập nhật quy định mới nhất từ cơ quan bảo hiểm và lưu ý đến các điều kiện về độ tuổi, thời gian đóng BHXH cũng như mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính lương hưu.
