Trong hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) tạm tính là một phần thiết yếu trong chu trình tài chính thường niên của mỗi doanh nghiệp. Dù có chữ “tạm”, nhưng việc này không phải là tùy chọn hay mang tính ước lượng đơn giản, mà là một nghĩa vụ bắt buộc, được quy định rõ trong các văn bản pháp luật hiện hành. Điều mà nhiều doanh nghiệp quan tâm là nếu không nộp đúng hoặc đủ khoản thuế này, liệu có bị xử phạt hay không, và nếu có thì mức phạt sẽ như thế nào?
Vai trò của thuế TNDN tạm tính trong hệ thống thuế
Vai trò của thuế TNDN tạm tính trong hệ thống thuế
Thuế TNDN tạm tính không đơn thuần là một khoản tiền phải nộp định kỳ, mà còn thể hiện tính chủ động và minh bạch của doanh nghiệp trong quá trình thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.
Theo Nghị định số 126/2020/NĐ-CP, tổng số thuế TNDN mà doanh nghiệp đã tạm nộp trong ba quý đầu năm phải đạt ít nhất 75% tổng số thuế phải nộp cả năm, được xác định qua quyết toán. Việc tạm nộp này giúp phân bổ nghĩa vụ tài chính đồng đều hơn, đồng thời tạo điều kiện để cơ quan thuế dễ dàng kiểm soát và điều tiết nguồn thu.
Không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không?
Không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không
Doanh nghiệp nếu không thực hiện đầy đủ việc nộp thuế TNDN tạm tính có thể bị áp dụng chế tài xử phạt.
- Cụ thể, nếu doanh nghiệp không đạt ngưỡng 75% thuế phải nộp trong ba quý đầu năm, phần còn thiếu sẽ bị tính tiền chậm nộp kể từ ngày tiếp theo sau thời hạn nộp thuế quý III cho đến ngày thực nộp số tiền còn thiếu vào ngân sách nhà nước.
- Mức tính tiền chậm nộp hiện tại là 0,03% mỗi ngày trên số tiền thuế chưa nộp, tức khoảng 10,95%/năm. Việc nộp chậm không chỉ khiến doanh nghiệp bị thiệt hại về tài chính mà còn có thể ảnh hưởng đến uy tín, làm tăng rủi ro bị kiểm tra thuế hoặc bị hạn chế tiếp cận các ưu đãi tài chính – tín dụng.
Mức xử phạt và cách tính tiền chậm nộp
Mức xử phạt với trường hợp nộp thuế TNDN tạm tính muộn
Theo quy định tại Nghị định số 125/2020/NĐ-CP, hành vi nộp thiếu hoặc nộp chậm thuế TNDN tạm tính không chỉ bị phạt tiền mà còn phải chịu tiền chậm nộp tính theo từng ngày.
- Khoản phạt áp dụng từ sau ngày kết thúc hạn nộp quý III (thường là 30/10) đến thời điểm doanh nghiệp thực hiện nộp bổ sung. Đây là lý do khiến nhiều doanh nghiệp dù đã chuẩn bị ngân sách quyết toán vào cuối năm vẫn bị phạt vì nộp trễ phần tạm tính.
- Trong trường hợp doanh nghiệp chậm nộp do chủ quan hoặc không nắm rõ quy định, thiệt hại tài chính phát sinh có thể lên đến hàng chục triệu đồng, thậm chí cao hơn nếu là doanh nghiệp lớn.
Trường hợp nào không bị tính tiền chậm nộp?
Trường hợp không bị tính tiền chậm nộp thuế TNDN tạm tính
Mặc dù pháp luật quy định rõ về việc xử phạt khi nộp thiếu thuế TNDN tạm tính, nhưng vẫn có những ngoại lệ nhằm bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp trong những trường hợp khách quan.
Theo Luật Quản lý thuế năm 2019, doanh nghiệp sẽ không bị tính tiền chậm nộp nếu đang cung ứng hàng hóa, dịch vụ và chưa được thanh toán từ nguồn vốn ngân sách nhà nước.
- Trường hợp này áp dụng với cả nhà thầu chính và nhà thầu phụ được chủ đầu tư sử dụng vốn nhà nước trực tiếp thanh toán.
- Ngoài ra, còn có những tình huống đặc biệt như đang chờ kết quả giám định, xác định giá, hoặc gặp khó khăn trong việc xác định khoản thanh toán chính thức thì tiền thuế nợ trong thời gian chờ đợi đó cũng không bị tính lãi chậm nộp.
Tuy nhiên, để được miễn trừ, doanh nghiệp cần cung cấp hồ sơ chứng minh cụ thể và được cơ quan thuế xác nhận rõ ràng.
Xem thêm: Dịch vụ đào tạo có nộp thuế GTGT không
Giải pháp tránh rơi vào tình trạng bị xử phạt
Giải pháp tránh rơi vào tình trạng bị xử phạt
Để tránh rơi vào trường hợp bị xử phạt do không nộp đúng hạn hoặc nộp thiếu thuế TNDN tạm tính, doanh nghiệp cần:
- Chủ động xây dựng kế hoạch tài chính chi tiết và cập nhật thường xuyên kết quả sản xuất – kinh doanh theo quý.
- Cần xác định sớm mức thuế dự kiến phải nộp của cả năm, từ đó chia đều cho các quý để tạm nộp phù hợp, tránh việc để dồn đến cuối năm mới nộp một lần.
- Ngoài ra, việc đầu tư vào phần mềm kế toán chuyên nghiệp, hoặc hợp tác với các đơn vị kế toán dịch vụ có kinh nghiệm là một giải pháp hiệu quả giúp doanh nghiệp vừa tiết kiệm thời gian, vừa giảm thiểu rủi ro sai sót.
Nếu phát sinh khó khăn tạm thời về tài chính, doanh nghiệp nên chủ động trao đổi với cơ quan thuế để tìm phương án xử lý phù hợp, tránh để phát sinh các khoản phạt không đáng có.
Xem thêm: Chậm nộp báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn và các thông tin liên quan
=> Không nộp thuế TNDN tạm tính hoặc nộp thấp hơn mức tối thiểu quy định sẽ dẫn đến việc bị tính tiền chậm nộp theo quy định pháp luật. Dù mức xử phạt không quá cao nếu xét trên từng ngày, nhưng để kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến chi phí hoạt động cũng như hình ảnh của doanh nghiệp. Do đó, việc chủ động lập kế hoạch tài chính, thực hiện nộp thuế đúng hạn và đúng số là điều kiện tiên quyết giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả, hợp pháp và bền vững. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với kế toán Thái Phong qua website: https://thaiphonggroup.com/ để được tư vấn chi tiết!
