Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kế toán và tài chính, đặc biệt đối với các doanh nghiệp hoạt động trong môi trường pháp lý và kinh tế đa dạng. Cùng kế toán Thái Phong tìm hiểu thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là gì để giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quản trị thuế, tạo lợi thế cạnh tranh trong kinh doanh.
Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là gì
Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là gì
Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là một khoản mục kế toán phản ánh nghĩa vụ hoặc tài sản thuế phát sinh từ các chênh lệch tạm thời giữa giá trị ghi sổ của tài sản hoặc nợ phải trả trên báo cáo tài chính và giá trị tính thuế của các tài sản hoặc nợ phải trả đó. Có hai loại thuế hoãn lại chính:
- Tài sản thuế TNDN hoãn lại.
- Nghĩa vụ thuế TNDN hoãn lại.
Đặc điểm của thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại
Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại giúp cân đối giữa nghĩa vụ thuế ghi nhận trên báo cáo tài chính (kế toán) và thực tế số thuế phải nộp theo quy định pháp luật thuế. Đây là công cụ giúp trình bày một cách trung thực và hợp lý các khoản mục liên quan đến thuế trong báo cáo tài chính.
Việc ghi nhận thuế TNDN hoãn lại không làm tăng hay giảm tổng số thuế TNDN phải nộp, mà chỉ phản ánh sự điều chỉnh thời điểm ghi nhận chi phí hoặc tài sản thuế theo kế toán. Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại còn giúp phân loại tài sản và nghĩa vụ thuế hoãn lại. Nếu thuế suất thu nhập doanh nghiệp thay đổi, giá trị thuế TNDN hoãn lại cũng cần được điều chỉnh để phản ánh đúng nghĩa vụ thuế hoặc tài sản thuế trong tương lai.
Tại sao phát sinh thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại
Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phát sinh do sự khác biệt tạm thời giữa việc ghi nhận các khoản mục trong báo cáo tài chính theo chuẩn mực kế toán và cơ sở tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) theo quy định pháp luật thuế.
Tại sao lại phát sinh
Cơ sở tính thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại
Sau khi làm rõ thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là gì, rất nhiều người quan tâm đến việc vậy đâu là cơ sở tính thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.
Phát sinh từ chênh lệch tạm thời được khấu trừ
Tài sản thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phát sinh từ chênh lệch tạm thời được khấu trừ, khi doanh nghiệp có những khoản mục tạo ra chi phí hoặc lỗ tính thuế trong tương lai, làm giảm nghĩa vụ thuế phải nộp trong các kỳ kế tiếp. Các trường hợp phát sinh tài sản thuế TNDN hoãn lại
- Chi phí trích trước.
- Chi phí lãi vay trả sau.
- Khấu hao theo kế toán lớn hơn khấu hao theo thuế.
- Lỗ tính thuế chuyển sang các kỳ sau.
Công thức tính như sau:
Tài sản thuế thu nhập hoãn lại tính trên chênh lệch tạm thời được khấu trừ = Chênh lệch tạm thời được khấu trừ x Thuế suất thuế TNDN hiện hành (%)
Cơ sở nào để tính thuế TNDN hoãn lại
Phát sinh từ giá trị được khấu trừ chuyển sang năm sau của các khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng
Tài sản thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại cũng phát sinh từ giá trị được khấu trừ chuyển sang năm sau của các khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng, khi doanh nghiệp gặp lỗ trong một năm tài chính. Các khoản lỗ này có thể được chuyển sang bù trừ vào thu nhập chịu thuế của các năm tiếp theo theo quy định pháp luật, giúp giảm thuế phải nộp trong tương lai.
Doanh nghiệp được chuyển lỗ liên tục tối đa 5 năm kể từ năm phát sinh lỗ. Các khoản lỗ này được dùng để bù đắp vào thu nhập chịu thuế của những năm tiếp theo.
Cách tính như sau:
Tài sản thuế thu nhập hoãn lại tính trên các khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng = Giá trị được khấu trừ chuyển sang năm sau của các khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng x Thuế suất thuế TNDN hiện hành (%)
Phát sinh từ các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng
Tài sản thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại cũng phát sinh từ các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng, khi doanh nghiệp có các khoản ưu đãi thuế theo luật định mà chưa được hưởng hết trong năm tài chính hiện hành. Nếu doanh nghiệp có dự tính chắc chắn về thu nhập chịu thuế trong tương lai, các khoản ưu đãi này sẽ được chuyển sang năm sau và ghi nhận như tài sản thuế TNDN hoãn lại.
Doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế theo quy định (ví dụ: ưu đãi về thuế suất, miễn giảm thuế trong các khu công nghiệp, khu kinh tế đặc biệt, hoặc doanh nghiệp công nghệ cao). Tuy nhiên, do thu nhập chịu thuế hiện tại không đủ hoặc không phát sinh, các ưu đãi này chưa được sử dụng hết trong kỳ.
Công thức được thể hiện như sau:
Tài sản thuế thu nhập hoãn lại tính trên các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng = Giá trị được khấu trừ của các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng x Thuế suất thuế TNDN hiện hành (%)
Xem thêm: Chi tiết từ A-Z về kế toán công nợ
Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là gì? Đây không chỉ đơn thuần là một yếu tố kỹ thuật trong kế toán mà còn phản ánh chiến lược tài chính và sự tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp. Đơn vị kế toán Thái Phong nhận thấy rằng nắm vững khái niệm này giúp doanh nghiệp không chỉ đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong báo cáo tài chính mà còn xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.
