Khi nhắc đến thuế thu nhập cá nhân (TNCN), nhiều người thường nghĩ rằng bất cứ khoản thu nhập nào cũng đều phải nộp thuế. Tuy nhiên, thực tế theo quy định của pháp luật hiện hành, vẫn có các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN. Việc hiểu rõ những khoản thu nhập nào được miễn thuế không chỉ giúp bạn tuân thủ đúng quy định, mà còn tránh những khoản chi không cần thiết.
Trong bài viết dưới đây, Kế toán Thái Phong sẽ giúp bạn tổng hợp và làm rõ các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN theo đúng quy định mới nhất, đồng thời đưa ra những lưu ý quan trọng mà người nộp thuế cần biết.
Thuế TNCN là gì?
Thuế thu nhập cá nhân (viết tắt là thuế TNCN) là loại thuế mà người có thu nhập từ tiền lương, tiền công hoặc các nguồn thu khác phải nộp cho Nhà nước. Đây là khoản tiền được trích ra từ thu nhập của cá nhân sau khi đã trừ các khoản giảm trừ theo quy định, như giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm bắt buộc hoặc các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN.
Nói cách khác, không phải toàn bộ thu nhập đều phải đóng thuế. Chỉ khi mức thu nhập vượt qua một mức nhất định và không thuộc diện miễn trừ thì mới phải nộp thuế TNCN. Loại thuế này được Nhà nước thu trực tiếp từ người có thu nhập và dùng để phục vụ cho các hoạt động chung như giáo dục, y tế, an sinh xã hội…
Thuế TNCN là gì?
Vai trò của thuế thu nhập cá nhân
Việc nộp thuế không chỉ là trách nhiệm của người dân mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của xã hội. Cụ thể:
- Giúp Nhà nước có thêm nguồn lực tài chính để đầu tư vào các lĩnh vực công cộng như đường xá, trường học, bệnh viện…
- Góp phần tạo ra sự công bằng giữa các nhóm thu nhập trong xã hội.
- Hỗ trợ các chính sách an sinh cho người có hoàn cảnh khó khăn.
- Giúp xác minh tính minh bạch của thu nhập cá nhân, phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý và kiểm tra tài chính.
Những ai cần đóng thuế TNCN
Không phải ai có thu nhập cũng đều phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Theo quy định của pháp luật, chỉ những cá nhân thuộc một trong hai nhóm dưới đây mới cần thực hiện nghĩa vụ nộp thuế:
Cá nhân cư trú tại Việt Nam
Đây là những người đang sinh sống, làm việc tại Việt Nam và đáp ứng một trong các điều kiện sau:
- Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc trong vòng 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt.
- Có nơi ở cố định tại Việt Nam (nhà ở thuộc sở hữu cá nhân, hoặc nhà thuê với hợp đồng từ 183 ngày trở lên).
Người thuộc nhóm cá nhân cư trú sẽ phải nộp thuế đối với thu nhập phát sinh cả trong và ngoài Việt Nam. Tuy nhiên, mức thuế chỉ tính sau khi đã loại trừ các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN và các khoản được giảm trừ theo quy định.
Cá nhân không cư trú
Đây là những người không thỏa mãn các điều kiện kể trên, thường là người nước ngoài chỉ làm việc tại Việt Nam trong thời gian ngắn. Đối với nhóm này, chỉ thu nhập phát sinh tại Việt Nam mới bị tính thuế, và họ phải nộp thuế theo mức cố định 20%.
Các đối tượng cần nộp thuế
Các khoản thu nhập không chịu thuế tncn
Khi thu nhập từ tiền lương, tiền công vượt mức quy định, cá nhân bắt buộc phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, không phải tất cả khoản thu nhập đều bị tính thuế. Có một số các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN được pháp luật quy định rõ ràng, giúp người nộp thuế giảm đáng kể số tiền phải đóng.
Khi nào phải đóng thuế TNCN?
Nếu bạn là cá nhân không có người phụ thuộc, thì chỉ khi thu nhập trên 11 triệu đồng/tháng (tức 132 triệu đồng/năm), bạn mới bắt đầu phải nộp thuế. Nếu có người phụ thuộc, mức giảm trừ sẽ là 4,4 triệu đồng/tháng/người phụ thuộc, và ngưỡng chịu thuế cũng tăng tương ứng. Ví dụ:
| Số người phụ thuộc | Mức lương chịu thuế TNCN |
| 0 | ≥ 11 triệu đồng/tháng |
| 1 | ≥ 15,4 triệu đồng/tháng |
| 2 | ≥ 19,8 triệu đồng/tháng |
| 3 | ≥ 24,2 triệu đồng/tháng |
| 4 | ≥ 28,6 triệu đồng/tháng |
| 5 | ≥ 33 triệu đồng/tháng |
Các khoản không tính thuế trong thu nhập
Một số khoản thu nhập tuy là tiền bạn nhận được, nhưng lại không bị tính thuế, bao gồm:
- Tiền ăn giữa ca, ăn trưa do công ty chi trả.
- Phụ cấp điện thoại, đồng phục theo quy định.
- Công tác phí được chi trả hợp lý, hợp lệ.
- Tiền làm thêm giờ ban đêm, ngày nghỉ, nếu được trả cao hơn bình thường.
- Tiền lương hưu, học bổng, trợ cấp bảo hiểm, hỗ trợ khó khăn, từ thiện, khuyến học…
Những khoản này thuộc nhóm các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN và sẽ không bị tính vào thu nhập chịu thuế khi quyết toán.
Các khoản thu nhập không chịu thuế tncn
Thu nhập được miễn thuế theo quy định
Theo Thông tư 111/2013/TT-BTC và các văn bản liên quan, một số các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN được miễn toàn phần, bao gồm:
- Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở duy nhất.
- Thu nhập từ thừa kế, tặng cho bất động sản giữa người thân.
- Thu nhập từ lãi gửi tiết kiệm, bảo hiểm nhân thọ.
- Tiền từ quỹ từ thiện, nhân đạo, kiều hối, viện trợ…
- Thu nhập từ sản xuất nông – lâm – ngư nghiệp trực tiếp.
- Tiền lương hưu, khoản bồi thường theo quy định của Nhà nước.
- Thu nhập của thuyền viên, người làm việc trên tàu quốc tế.
Trên đây là toàn bộ thông tin tổng hợp về các khoản thu nhập không chịu thuế TNCN mà bạn cần nắm rõ. Việc hiểu chính xác những khoản thu nhập được miễn thuế sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí, tuân thủ pháp luật và tránh rủi ro trong quá trình quyết toán thuế.
