Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế gián thu phổ biến, áp dụng rộng rãi trong hầu hết các giao dịch hàng hóa và dịch vụ tại Việt Nam. Tuy nhiên, để hiểu rõ cách tính và áp dụng thuế này trong thực tế, việc tham khảo các ví dụ về thuế GTGT cụ thể là vô cùng cần thiết. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những ví dụ về thuế GTGT mới nhất năm 2025, giúp bạn nắm vững cách xác định đối tượng chịu thuế, phương pháp tính thuế và các trường hợp đặc biệt thường gặp.
Thuế GTGT là gì?
Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế được tính trên phần giá trị tăng thêm của hàng hóa hoặc dịch vụ trong quá trình từ sản xuất đến tiêu dùng. Người tiêu dùng là người trả thuế khi mua hàng hóa, dịch vụ, còn doanh nghiệp hoặc đơn vị bán hàng sẽ là người thay mặt nộp thuế cho Nhà nước bằng cách cộng thuế vào giá bán.
Thông tin chung về thuế
Tổng hợp các loại thuế GTGT
Theo quy định của Luật Thuế giá trị gia tăng, hiện nay có 3 mức thuế suất GTGT được áp dụng, bao gồm: 0%, 5% và 10%. Mỗi mức sẽ áp dụng cho từng loại hàng hóa, dịch vụ cụ thể như sau:
Thuế suất GTGT 0%
Mức thuế này được áp dụng cho các hoạt động liên quan đến xuất khẩu và dịch vụ cung cấp ra nước ngoài, cụ thể:
- Hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài hoặc được xem là hàng xuất khẩu.
- Dịch vụ vận tải quốc tế.
- Một số dịch vụ cung cấp cho tổ chức, cá nhân ở nước ngoài hoặc trong khu phi thuế quan theo quy định.
- Các dịch vụ không chịu thuế khi tiêu dùng trong nước nhưng vẫn được áp dụng thuế 0% khi xuất khẩu.
Thuế suất GTGT 5%
Mức thuế 5% áp dụng cho các mặt hàng, dịch vụ thiết yếu, gắn liền với đời sống, sản xuất nông nghiệp và an sinh xã hội. Một số ví dụ tiêu biểu:
- Nước sạch dùng cho sinh hoạt và sản xuất.
- Sản phẩm nông nghiệp, thủy sản, chăn nuôi chưa qua chế biến hoặc chỉ sơ chế.
- Quặng dùng để sản xuất phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.
- Mủ cao su sơ chế, thực phẩm tươi sống.
- Đường và phụ phẩm từ sản xuất đường như bã mía, rỉ đường…
- Đồ chơi trẻ em, sách (trừ các loại sách không chịu thuế).
- Dụng cụ y tế, thiết bị giảng dạy, học tập được Bộ Y tế hoặc cơ quan chức năng xác nhận.
- Dịch vụ văn hóa, thể thao, nghệ thuật, sản xuất và chiếu phim.
- Nhà ở xã hội và dịch vụ liên quan đến nhà ở xã hội.
- Một số dịch vụ khoa học công nghệ theo quy định của pháp luật.
Thuế GTGT 5%
Thuế suất GTGT 10%
Đây là mức thuế phổ biến nhất, áp dụng với đa số hàng hóa, dịch vụ còn lại không thuộc diện chịu thuế suất 0% hoặc 5%. Ví dụ:
- Hàng hóa tiêu dùng như quần áo, điện thoại, đồ gia dụng…
- Các dịch vụ thương mại, ăn uống, du lịch…
- Dịch vụ tư vấn, bảo trì, sửa chữa thiết bị, phương tiện…
Các đối tượng chịu và không chịu thuế GTGT
Đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) là các loại hàng hóa và dịch vụ được tiêu dùng, mua bán tại Việt Nam. Điều này có nghĩa là hầu hết các sản phẩm và dịch vụ lưu thông trên thị trường đều phải nộp thuế GTGT. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp ngoại lệ được quy định là không chịu thuế GTGT.
Theo quy định tại Thông tư 219/2013/TT-BTC, Nhà nước đã phân loại rõ ràng những nhóm hàng hóa, dịch vụ không thuộc diện chịu thuế GTGT, bao gồm:
Nhóm sản phẩm, dịch vụ trong lĩnh vực nông nghiệp
- Các sản phẩm từ trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản chưa qua chế biến như: gạo, rau củ, thịt, cá…
- Dịch vụ phục vụ trực tiếp cho sản xuất nông nghiệp như: cày bừa, tưới tiêu, nạo vét kênh mương…
- Các loại giống cây trồng, giống vật nuôi, phân bón, máy móc chuyên dùng cho nông nghiệp.
- Sản phẩm muối làm từ nước biển hoặc muối mỏ tự nhiên.
Nhóm hàng hóa được miễn thuế theo cam kết quốc tế
Hàng hóa nhập khẩu dùng để viện trợ, hỗ trợ nhân đạo, hoặc quà tặng phi lợi nhuận từ nước ngoài.
Hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho cộng đồng
- Các dịch vụ bảo hiểm về con người, tài sản, vật nuôi, cây trồng…
- Dịch vụ khám chữa bệnh cho người và vật nuôi.
- Dịch vụ giáo dục, đào tạo nghề.
- Dịch vụ tang lễ, chiếu sáng công cộng, chăm sóc cây xanh, vườn hoa…
Nhóm phù hợp thông lệ quốc tế
- Dịch vụ tín dụng, cho vay vốn, cho thuê tài chính.
- Các hoạt động về chứng khoán và chuyển nhượng vốn.
- Giao dịch hàng hóa tạm nhập, tái xuất; hàng quá cảnh qua Việt Nam.
- Nguyên liệu nhập khẩu để gia công sản phẩm xuất khẩu.
- Giao dịch giữa các doanh nghiệp trong khu phi thuế quan hoặc với nước ngoài.
Nhóm do nhà nước chi trả ngân sách
- Vũ khí, trang thiết bị dùng cho mục đích quốc phòng, an ninh.
- Dịch vụ phát sóng truyền hình, phát thanh bằng ngân sách nhà nước.
Một số trường hợp kinh doanh đặc biệt khác
- Các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm.
- Giao dịch chuyển quyền sử dụng đất.
- Chuyển giao phần mềm, công nghệ theo quy định pháp luật.
Ví dụ về thuế GTGT
Để hiểu rõ hơn cách thức hoạt động của thuế giá trị gia tăng (GTGT), hãy cùng tham khảo một số ví dụ về thuế GTGT dưới đây:
Mua sắm tại cửa hàng
Khi bạn mua một sản phẩm tại cửa hàng, giá niêm yết thường đã bao gồm thuế GTGT. Ví dụ, nếu giá gốc của sản phẩm là 100.000 đồng và thuế suất áp dụng là 10%, thì 10.000 đồng sẽ là phần thuế, giúp người mua thanh toán tổng cộng 110.000 đồng. Trong trường hợp này, thuế được thu qua doanh nghiệp bán hàng và được chuyển nộp cho Nhà nước.
Ví dụ về các loại thuế
Sử dụng dịch vụ sửa chữa
Giả sử bạn mang điện thoại đến sửa chữa với chi phí dịch vụ là 150.000 đồng. Với thuế suất 10%, số tiền thuế tính thêm là 15.000 đồng, khiến tổng số tiền thanh toán trở thành 165.000 đồng. Doanh nghiệp sửa chữa sẽ cộng số thuế này vào hóa đơn và nộp cho cơ quan thuế.
Giao dịch hàng hóa thuộc diện thuế suất 5%
Một số loại hàng hóa thiết yếu, chẳng hạn như sản phẩm nông nghiệp sơ chế, được áp dụng mức thuế 5%. Nếu giá trị của sản phẩm là 200.000 đồng, phần thuế GTGT sẽ là 10.000 đồng, và khách hàng cần thanh toán tổng cộng 210.000 đồng.
Giao dịch xuất khẩu
Đối với hàng hóa xuất khẩu, thường áp dụng mức thuế suất 0%. Điều này có nghĩa là, khi một doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm với giá trị 1 tỷ đồng, ví dụ về thuế GTGT trong trường hợp này là không phải nộp thuế, giúp doanh nghiệp cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế.
Những ví dụ về thuế GTGT nêu trên giúp minh họa cách tính thuế dựa trên từng mức thuế suất khác nhau, đồng thời cho thấy cách thức mà thuế GTGT được chuyển giao từ doanh nghiệp sang người tiêu dùng cuối cùng. Qua đó, người tiêu dùng nhận thấy giá trị thực của sản phẩm hoặc dịch vụ khi mua sắm, trong khi doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ thuế đối với Ngân sách Nhà nước.
Xem thêm: Hàng nhập khẩu có chịu thuế GTGT không?
Quy định về hóa đơn hộ kinh doanh
Trên đây là tổng hợp các ví dụ về thuế GTGT năm 2025 với nhiều tình huống cụ thể, dễ hiểu, giúp bạn hình dung rõ hơn cách thuế giá trị gia tăng được áp dụng trong thực tiễn. Việc nắm vững các ví dụ này không chỉ giúp cá nhân, doanh nghiệp áp dụng đúng luật mà còn tối ưu được chi phí và tránh sai sót khi kê khai thuế.
