Trong quá trình mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, nhiều doanh nghiệp lựa chọn thành lập chi nhánh để gia tăng phạm vi hoạt động và nâng cao hiệu quả quản lý. Trong đó, chi nhánh hạch toán độc lập là mô hình phổ biến, cho phép chi nhánh tự chủ trong công tác kế toán, tài chính và thực hiện nghĩa vụ thuế trực tiếp với cơ quan quản lý nhà nước. Cùng tìm hiểu về chi nhánh hạch toán độc lập với kế toán Thái Phong trong bài viết dưới đây.
Khái niệm về chi nhánh hạch toán độc lập
Chi nhánh hạch toán độc lập là một đơn vị kế toán được thành lập trực thuộc công ty mẹ (trụ sở chính) nhưng hoạt động kế toán độc lập. Chi nhánh thường sẽ có: con dấu riêng, mã số thuế riêng (13 chữ số), tài khoản ngân hàng riêng. Một số hoạt động mà đơn vị này sẽ thực hiện khi hạch toán bao gồm:
- Tự kê khai, nộp thuế (bao gồm thuế TNDN, thuế GTGT,…) trực tiếp với cơ quan thuế quản lý chi nhánh.
- Tự lập báo cáo tài chính riêng và gửi cho cơ quan thuế, đồng thời gửi về công ty mẹ để công ty mẹ thực hiện báo cáo tài chính hợp nhất.
- Phòng kế toán/bộ phận kế toán của chi nhánh là một đơn vị kế toán độc lập theo quy định của Luật Kế toán.
Chi nhánh hạch toán độc lập là gì?
Đặc điểm của chi nhánh hạch toán độc lập
Chi nhánh hạch toán độc lập sẽ có một số đặc điểm chung như sau:
- Vốn kinh doanh của chi nhánh là vốn của công ty chủ quản cấp.
- Công ty chủ quản là đơn vị tổ chức bộ máy nhân sự cho chi nhánh.
- Lợi nhuận sau thuế thu được từ hoạt động của chi nhánh thuộc về công ty chủ quản.
- Bộ phận kế toán tại chi nhánh là một phần của đơn vị kế toán của công ty chủ quản, nhưng thực hiện hạch toán độc lập.
- Nếu công ty chủ quản giải thể, chi nhánh bắt buộc phải chấm dứt hoạt động.
- Chi nhánh hoạt động theo sự sắp xếp, chỉ đạo và ủy quyền từ công ty chủ quản, không có tư cách pháp nhân độc lập hoàn toàn.
Đặc điểm của chi nhánh hạch toán độc lập
Ưu nhược điểm của chi nhánh hạch toán độc lập
Dưới đây là những ưu nhược điểm của chi nhánh hạch toán độc lập mà bạn nên biết:
Ưu điểm
- Chứng từ, sổ sách kế toán được quản lý rõ ràng, minh bạch.
- Dễ dàng theo dõi doanh thu, chi phí, thuận tiện trong việc phân tích tình hình sản xuất kinh doanh riêng lẻ của chi nhánh.
Ưu nhược điểm của chi nhánh
Nhược điểm
- Chi nhánh phải tự kê khai, nộp thuế và lập báo cáo tài chính riêng như một doanh nghiệp độc lập.
- Phát sinh thêm chi phí vận hành bộ máy kế toán và nhân sự cho chi nhánh.
Vậy nên mô hình này sẽ hợp với một số doanh nghiệp như:
- Doanh nghiệp hoạt động đa dạng ngành nghề như: kinh doanh thương mại, sản xuất, xây lắp, logistics…
- Các doanh nghiệp có kế hoạch hoạt động dài hạn, ổn định tại từng địa phương/khu vực.
- Doanh nghiệp có khối lượng giao dịch chứng từ nhiều, cần theo dõi nhanh chóng, kịp thời hiệu quả kinh doanh của từng chi nhánh riêng biệt.
Việc hạch toán các loại thuế ở chi nhánh hạch toán độc lập
Nghĩa vụ kê khai và nộp thuế tại chi nhánh hạch toán độc lập sẽ được phân bổ như sau:
Thuế Giá trị gia tăng (GTGT)
- Chi nhánh hạch toán đầy đủ thuế GTGT đầu ra và đầu vào.
- Tự kê khai và nộp thuế GTGT tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp chi nhánh.
- Căn cứ: khoản 4 Điều 13 Thông tư 80/2021/TT-BTC (hiệu lực từ 01/01/2022 thay thế Thông tư 156/2013/TT-BTC).
Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
Chi nhánh nộp hồ sơ khai thuế TNDN đối với phần thu nhập phát sinh tại chi nhánh cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp chi nhánh.
Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN)
- Trường hợp 1: Cá nhân ký hợp đồng lao động trực tiếp với chi nhánh thì chi nhánh kê khai và nộp thuế TNCN tại cơ quan thuế quản lý chi nhánh.
- Trường hợp 2: Cá nhân ký hợp đồng với công ty mẹ rồi được điều động về chi nhánh làm việc thì công ty mẹ thực hiện kê khai, nộp thuế TNCN cho người lao động tại cơ quan thuế nơi công ty mẹ đóng trụ sở.
Lệ phí môn bài
- Chi nhánh thực hiện kê khai và nộp lệ phí môn bài tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp chi nhánh.
- Căn cứ: Điều 5 Thông tư 65/2020/TT-BTC và khoản 3 Điều 5 Nghị định 139/2016/NĐ-CP.
Việc hạch toán của chi nhánh này diễn ra như thế nào?
Xem thêm: Tự học kế toán thuế tại nhà và các lưu ý quan trọng
Hướng dẫn cách hạch toán thanh toán thẻ tín dụng công ty
Chi nhánh hạch toán độc lập đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng quy mô và tối ưu hóa công tác quản trị tài chính cho doanh nghiệp. Với cơ chế vận hành tương đối độc lập nhưng vẫn chịu sự điều hành của công ty chủ quản, mô hình này phù hợp với các doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh đa dạng, yêu cầu theo dõi tài chính riêng biệt và nhanh chóng.
Tuy nhiên, để phát huy tối đa hiệu quả, doanh nghiệp cần xây dựng bộ máy kế toán vững mạnh tại chi nhánh, đồng thời đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa chi nhánh và trụ sở chính trong công tác quản lý. Nếu có thắc mắc gì về mô hình này, bạn có thể liên hệ kế toán Thái Phong để được giải đáp nhé.